Tytuł aktu:

Ustawa z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027 - zmiana ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Krótki opis charakteru projektu, kontekstu, przewidywanego procesu legislacyjnego, znaczenia dla sektora i poziomu zaangażowania w ramach monitoringu, prognoza skutków:

Omawiana ustawa wprowadza zmiany w zakresie funkcjonowania Bazy Usług Rozwojowych (BUR). Jedną ze zmian jest uniemożliwienie ubiegania się o wpis do BUR podmiotów, które zostały z niego wykreślone z przyczyn o których mowa w art. 6a ust. 3 ustawy o utworzeniu PARP, m.in. z powodu zaprzestania usług rozwojowych, zawarcia we wniosku o wpis do rejestru nieprawdziwych danych, niezapewniania należytej jakości świadczenia usług rozwojowych, przez okres 2 lat od dnia wykreślenia. O wpis do BUR nie będą mogły również ubiegać się podmioty, które są powiązane osobowo lub kapitałowo, w rozumieniu art. 6c ust. 2 pkt 1–3 ustawy o utworzeniu PARP, z podmiotami o których mowa powyżej, przez okres 2 lat od dnia ich wykreślenia. Wcześniej wystarczające do wpisu było, aby podmiot posiadał potencjał techniczny, ekonomiczny i kadrowy niezbędny do należytego świadczenia usług rozwojowych, przestrzegał w prowadzonej działalności zasad etyki zawodowej oraz zapewniał należytą jakość świadczenia usług rozwojowych.

Ustawodawca uzasadnia swoją decyzję dotychczasowym brakiem podstaw prawnych PARP do odmowy weryfikacji ponownego wniosku o wpis. Taki stan prawny prowadzi do sytuacji, w której podmiot wykreślony, bez usunięcia stwierdzonych wobec niego uchybień, zostaje wpisany ponownie do BUR. Dwuletni zakaz ponownego wpisu ma wzmocnić sankcję wykreślenia z rejestru i stanowić narzędzie zabezpieczenia interesów użytkowników BUR i prawidłowego działania rejestru. Dwuletni okres wykluczenia został uznany za wystarczający dla usunięcia przez podmioty przesłanek będących przyczyną wykreślenia lub zakończenia postępowań prowadzonych przez organy ochrony prawa. Natomiast zakaz ubiegania się o wpis w okresie wykluczenia przez podmioty powiązane osobowo lub kapitałowo z podmiotem wykreślonym, ma przeciwdziałać często występującym sytuacjom kiedy wykreślony z rejestru podmiot zmienia swoją formę prawną lub zakłada nowy podmiot w celu złożenia ponownego wniosku o wpis do rejestru.

W art. 6a ust. 3a ustawy o utworzeniu PARP wprowadzono również możliwość dokonywania wykreślenia podmiotu z rejestru na jego własny wniosek.

Ponadto, nowy przepis art. 6a ust. 3b ustawy o utworzeniu PARP wprowadza rozwiązanie, zgodnie z którym w przypadku stwierdzenia przez PARP okoliczności uprawdopodabniających zaistnienie wobec podmiotu wpisanego do BUR, co najmniej jednej z okoliczności uzasadniającej wykreślenie z rejestru, PARP dokonuje zmiany wpisu w rejestrze, poprzez odpowiednio wstrzymanie możliwości publikowania przez ten podmiot informacji o usługach rozwojowych lub zablokowanie opublikowanych przez ten podmiot informacji o usługach rozwojowych, na czas nie dłuższy niż 6 miesięcy. W poprzedniej wersji ustawy Agencja nie miała takiej możliwości.

Dane z rejestru mogą być odpowiednio udostępniane instytucjom zarządzającym w celu realizacji zadań, o których mowa w ustawie z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021–2027. W zakresie realizacji zadań Agencja będzie mogła udzielać pomocy finansowej osobom fizycznym, nie tylko tym zamierzającym podjąć działalność gospodarczą (stanowi to rozszerzenie katalogu podmiotów, którym może być udzielana pomoc np. o zleceniobiorców).

Zmiany wprowadzone w omawianej ustawie mają znaczący wpływ na branżę rozwojową. Wprowadzane zmiany pozwolą na eliminację konkurencji stosującej nieuczciwe praktyki. Należy jednak zwrócić uwagę że przesłanki ustawowe, którymi ma się kierować PARP przy wstrzymywaniu możliwości publikowania ofert przez dany podmiot nie są sprecyzowane. Zgodnie z brzmieniem przepisu, PARP może dokonać takiego zawieszenia, gdy wystąpią okoliczności tylko uprawdopodobniające zaistnienie okoliczności uzasadniającej wykreślenie z BUR. Pomimo tego, że w uzasadnieniu ustawodawca wskazuje zasadne okoliczności uprawdopodabniające takie zawieszenie, to PARP nie jest związany takimi wskazówkami ustawodawcy. Może to powodować brak przewidywalności działania PARP w tym zakresie. Tak samo negatywny wpływ na podmioty branży rozwojowej może mieć wprowadzenie braku możliwości ponownego wpisu do BUR w przypadku wykreślenia podmiotu z powodów określonych w art. 6a ust. 3 ustawy o PARP. Należy zauważyć, że ustawodawca nie przewidział wyjątku dla podmiotów, które uzupełniły swoje braki powodujące wykreślenie – takie podmioty również będą musiały czekać 2 lata na możliwość ponownego wpisu do rejestru.

Kluczowe zapisy

Zgodnie z treścią nowego art. 6a ust. 3b ustawy o utworzeniu PARP: „w przypadku stwierdzenia przez Agencję okoliczności uprawdopodabniających zaistnienie wobec podmiotu wpisanego do rejestru, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 8, co najmniej jednej z okoliczności, o których mowa w ust. 3, Agencja dokonuje zmiany wpisu w rejestrze, poprzez odpowiednio:

• wstrzymanie możliwości publikowania przez ten podmiot informacji o usługach rozwojowych lub
• zablokowanie opublikowanych przez ten podmiot informacji o usługach rozwojowych

– na czas nie dłuższy niż 6 miesięcy.”,

W uzasadnieniu ustawodawca wskazuje, że okolicznością uprawdopodobniającą mogą być wyniki prowadzonych audytów, monitoringów usług oraz zgłoszenia operatorów bezpośrednio wskazujące na nieuczciwość podmiotów świadczących usługi rozwojowe za pośrednictwem BUR. Jako przykłady nieuczciwości kwalifikujący podmiot do 6-miesięcznego zawieszenia, ustawodawca wskazuje wystawianie faktur za szkolenia które w rzeczywistości się nie odbyły lub rażąco wysokie ceny za usługi. Zmiana ma na celu zabezpieczenie interesów użytkowników rejestru oraz zwiększenie bezpieczeństwa środków publicznych poprzez udaremnienie możliwości dalszego świadczenia usług niezgodnie z warunkami i wymogami ustawy przez podmioty wpisane do BUR.

Dodatkowo podmioty sektora usług rozwojowych powinny zwrócić uwagę na to, że warunki i tryb udzielania przez Agencję pomocy finansowej w ramach programu operacyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027, jak również w ramach inwestycji, o której mowa w ustawie z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, będą określane dodatkowym rozporządzeniem

Konsultacje:

Ustawa została ogłoszona 20 maja 2022 r., w związku z czym nie jest już możliwe wzięcie udziału w konsultacjach.

Proces legislacyjny:

Ustawę ogłoszono 20 maja 2022 r. a nowelizacja ustawy o utworzeniu PARP weszła w życie 4 czerwca 2022 roku. Przebieg procesu legislacyjnego dostępny jest pod adresem:  https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12351155